…โรงเรียนที่เป็นเหมือนบ้าน…

…คุณครูที่เป็นเหมือนพ่อแม่….

…แม่ครัวที่เป็นมากกว่าแม่ครัว…

นี่คือ ความรู้สึกของเด็กนักเรียนเกือบ 200 คน ของโรงเรียนบ้านนาดอย ต.แม่สวด อ.สบเมย จ.แม่ฮ่องสอน ที่หลายคนต้องเดินทางจากบ้าน มาพักนอนที่โรงเรียน เพื่อที่จะได้เรียนหนังสือเหมือนเพื่อนๆ เพราะบ้านของเด็กๆ อยู่ห่างไกลจากโรงเรียนอย่างมาก ใช้เวลาในการเดินทางหลายชั่วโมง โดยเฉพาะในฤดูฝนที่การเดินทางจะยากลำบากเป็น 2 เท่า เพราะเป็นพื้นที่สูงบนดอย การกลับบ้านอาจจะเป็นเพียงสัปดาห์ละครั้งเดือนละครั้ง หรือเทอมละครั้ง นั่นแล้วแต่ความสะดวกในการเดินทาง โรงเรียนบ้านนาดอยจึงเปรียบเสมือนบ้านอีกหลัง เป็นที่เรียน ที่กิน และที่นอน
ขณะที่ครูก็ต้องจากบ้านเพื่อมาทำหน้าที่ดูแลเด็กๆ 24 ชั่วโมงเช่นกัน ตั้งแต่สอนหนังสือ ให้คำปรึกษาแก่เด็กๆ ตลอดจนเรื่องอาหารการกินของเด็กพักนอน ที่โรงเรียนต้องจัดอาหารทั้ง 3 มื้อ



บริบทของโรงเรียนบ้านนาดอย เป็นโรงเรียนขยายโอกาสที่ทำการสอนในระดับชั้น มัธยมศึกษาตอนต้น (ม.1-ม.3) ทว่า งบประมาณภาครัฐสนับสนุนงบประมาณอาหารกลางวันเพียงเด็กในระดับชั้นประถมศึกษา นั่นหมายถึง งบประมาณอาหารกลางวันไม่มีสำหรับเด็กมัธยมต้นที่มีอยู่เกือบครึ่งโรงเรียน

นอกจากนี้ยังต้องเผชิญปัญหาเรื่องการขนส่งวัตถุดิบจากตัวอำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอนที่สูงเพราะใช้เวลาเดินทางร่วม 2 ชั่วโมง รวมถึงปัญหาเรื่องการจัดเก็บของสดเนื่องจากโรงเรียนบ้านนาดอยยังไม่มีไฟฟ้ากระแสหลักใช้ ทำให้การจัดการอาหารให้เด็ก ไม่ใช่เรื่องง่ายเหมือนโรงเรียนในเมือง หรือโรงเรียนบนพื้นราบ ครูและแม่ครัว จึงต้องทำงานภายใต้ข้อจำกัดต่างๆ


“พี่สุรางค์” สุรางค์ เจริญพระธรรม ชาวบ้านในหมู่บ้านนาดอยเข้ามารับอาสาเป็นแม่ครัวด้วยความตั้งใจที่อยากให้เด็กได้กินข้าวอิ่มๆ จากของที่มีประโยชน์เหมือนลูกกิน ทำด้วยความรัก ทำด้วยความห่วงใย ใส่ใจลงไปในอาหาร เพราะอยากให้เด็กๆ เติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ที่แข็งแรงทั้งร่างกายและจิตใจต่อไป

ปี 2561 FOOD FOR GOOD ได้เข้ามาทำความรู้จักและช่วยสนับสนุนโรงเรียนบ้านนาดอย ตั้งแต่อุดช่องโหว่ด้านงบประมาณค่าอาหารกลางวันของเด็กนักเรียนชั้น ม.ต้น เดือนละ 30,000 บาท ในระยะเวลา 2 ปี ขณะเดียวกันส่งเสริมให้โรงเรียนทำโครงการเกษตรของโรงเรียน ทั้งการปลูกพืชผักสวนครัว และเลี้ยงสัตว์ เช่น เลี้ยงปลา เลี้ยงไก่ เลี้ยงเป็ด และเลี้ยงหมู เพื่อใช้เป็นแหล่งวัตถุดิบเสริมสำหรับนำมาใช้ประกอบเป็นอาหารให้กับเด็กๆนักเรียน เพื่อให้เด็กๆได้รับสารอาหารประเภทโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอ และปลอดภัย โดยเฉพาะใช้เสริมในมื้อกลางวันที่เด็กนักเรียนชั้นม.ต้น ไม่ได้รับการสนับสนุนค่าอาหาร อีกทั้งโรงเรียนบ้านนาดอยแม้จะไม่มีไฟฟ้ากระแสหลักใช้ ไม่มีตู้เย็นเก็บอาหาร เนื้อสัตว์ที่เหล่านี้จะถูกใช้ในช่วงปลายสัปดาห์ เพื่อทำให้การจัดการวัตถุดิบ มีประสิทธิภาพสูงสุดและโรงเรียนอยู่ได้เองอย่างยั่งยืน



สิ่งที่สำคัญที่สุด พวกเราให้ความสำคัญคือ ความรู้ในเรื่องการดูแลเด็กนักเรียนที่มีภาวะทุพโภชนาการ และการประสานส่งต่อครูมีความรู้ในการแก้ปัญหาเด็กต่ำ-สูงกว่าเกณฑ์ พร้อมส่งต่อความรู้ไปยังพ่อแม่ และประสานส่งต่อเด็กนักเรียนที่มีปัญหาเรื่องภาวะโภชนาการที่จำเป็นต้องได้รับการรักษาต่อกับผู้เชี่ยวชาญ ให้กับหน่วยงานสาธารณสุขในพื้นที่ เช่น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ในพื้นที่

จนถึงปัจจุบันเราสามารถกล่าวได้ว่า โรงเรียนบ้านนาดอย เป็นอีกโรงเรียนหนึ่งของ FOOD FOR GOOD ที่มีการจัดการในเรื่องอาหารและโภชนาการเด็กได้เป็นอย่างดีและมีประสิทธิภาพ จนเกิดเป็นความมั่นคงในเรื่องอาหารขึ้นในโรงเรียน ทำให้คุณครูและพี่สุรางค์ มีตัวช่วยในการดูแลเด็กๆ ทำให้โรงเรียนบ้านนาดอย ทำหน้าที่เป็นบ้านหลังที่สองที่มั่นคงแข็งแรงสำหรับเด็กได้เป็นอย่างดี